Beluister aflevering 9 van de KNVI Podcast 'Weg(!) met de bescheidenheid' - Rik Maes
In de 9e aflevering van de KNVI podcast vertelt professor Rik Maes over de essentie van zijn Manifest voor een informatie- en betekenisrevolutie. Hij schetst de ontwikkelingen die de factor informatie ondergaat. Ontwikkelingen die de hoeksteen vormen voor een hernieuwde visie op de positie en taak van de informatieprofessional, iets wat ieder lid van de KNVI raakt.
In Rik’s eigen woorden: “De wereld is inherent complex en onzeker, nu misschien wel meer dan ooit. Deze complexiteit negeren leidt wel tot verbeteren van het bestaande, haar omarmen echter tot vernieuwing en innovatie. [..] Tegelijk is informatie volwassen geworden en wint zowat elke dag nog aan zelfstandigheid, alleen zijn de visie, positie en benadering van de informatieprofessional hierin niet meegegroeid. De combinatie van complexiteit benutten en het nieuwe karakter van informatie exploreren, zo betoog ik, biedt informatieprofessionals anno nu de kans om hun belang voor de organisatie nieuw leven in te blazen: ze worden de gidsen in een complexe en informatie-gestuurde zoektocht naar nieuwe betekenissen.”
Rik roept in het manifest dat hij samen met Dion Kotteman schreef informatieprofessionals op om niet te blijven hangen in een ouderwets informatiebeeld en bijgevolg de kansen die dit nieuwe informatielandschap biedt onvoldoende tot vrijwel niet te benutten c.q. de bedreigingen ervan niet te onderkennen.
Rik pleit voor een veel prominentere rol: hij/zij wordt een evenwaardige ‘co-worker’. Voor informatieprofessionals openen zich uitdagende extra perspectieven. Hun hoofdtaak wordt het informatielandschap ontsluiten, interpreteren en betekenis geven in een in toenemende mate complexe omgeving. Informatieprofessionals zijn gidsen in dit landschap. Ze nemen het voortouw in het strategisch toegankelijk maken van informatie in welke vorm ook en faciliteren het verantwoord gebruik ervan. Ze moeten de bescheidenheid van de dienende rol die ze tot nu toe hadden afleggen.
Deze nieuwe invulling heeft vergaande consequenties voor hun positie en hun oriëntatie. Ze zijn veel meer extern gericht, verkennen de wereld van ‘anders’ met informatie als sturende en stuwende factor, kijken vooruit, inspireren, hebben oog voor het ethisch gebruik van informatie en voor de maatschappelijke impact, werken interdisciplinair, omarmen complexiteit en onzekerheid, weten de overvloed aan informatie te vertalen in aansprekende verhalen, …. Inhoudelijke kennis van het bestaande volstaat niet langer, maar verbeelding van wat zou kunnen omzetten in wat kan.
Wat zeker is, is dat het begrip ‘informatieprofessional’ een veel bredere betekenis zal krijgen en dat de huidige generatie informatieprofessionals aan een grondige opwaardering van hun kennis en vaardigheden toe zijn. Maar wie wil niet zo een informatieprofessional worden?
>> Beluister aflevering 9
Over de auteur
