En nu gaat het wel lukken

Bij ‘meer’ gaat het om aanpassingen binnen de kaders en processen. Wellicht herkenbaar in veel organisaties, zeker bij de overheid. Met meer control en efficiency en de focus op producten en diensten zie je organisaties … nou ja, niet écht andere activiteiten oppakken.

Bij ‘beter’ gaat het om herstructureren en het opnieuw en beter inrichten van processen. Dit zijn de acties die we herkennen van ‘verbetertrajecten’. Voor velen zijn dit zeer herkenbare en concrete acties, die vaak comfortabel voelen. Soms nét even buiten de comfortzone, maar niet al te ver. En zeg nu zelf, wie weet er nu niet één of twee verbeteringen te noemen binnen de eigen organisatie. Een rondgang door ieder willekeurig team levert er vaak al een stuk of tien op. Je weet wel, acties die zo op de verbeterroadmap kunnen worden geplot.

Bij ‘anders’ wordt het pas echt spannend. Ecosystemen worden ontwricht, systemen gaan eraan, en er is een ambitie om écht te veranderen. Proactiviteit, een belangrijke rol voor cultuur en voor disruptie. Aandacht voor het openstellen van je organisatie richting de omgeving én vice versa. Het risico zal duidelijk zijn dat dit mogelijk al snel buiten de comfortzone van ‘de organisatie’ en ‘de medewerker’ ligt. Vaak begint dat al bij het ter discussie stellen van het woord. Verandering? Een veranderaanpak? Laten we eerst maar eens een paar zaken beter maken, dat is al lastig genoeg! Weg energie.

Onlangs zat ik ook zelf weer in die beroemde workshops waarin we business en IT gingen verbinden. Dat noemden we overigens vaak ‘alignen’. Leve de Angelsaksische managementliteratuur. En wat viel het meeste op in deze workshops? Dat zowel de business als de IT vond dat ze meer van buiten naar binnen moesten denken, in plaats van vanuit binnen naar buiten. 

Met andere woorden, de redenaties gingen tegen elkaar in – ze zaten elkaar conceptueel dus al in de haren, zonder het te zien. En toen viel bij mij het kwartje – opnieuw. Weer een rondje doen om de beelden van buiten/binnen, binnen/buiten te benoemen en zaken beter te maken? Neen, laten we dat niet doen. 'Anders' is om zij aan zij te gaan staan, samen de échte relevante omgeving te benoemen (de klanten, de concurrent, de maatschappij, of de politiek, de toezichthouder, de wetgever…) en samen een verandering teweegbrengen. Samen iets disruptiefs doen wat niemand verwacht en waarmee je het positieve verschil kunt maken. Het is even wennen. Hier en daar gaat er mogelijk een ego aan onderdoor, en de collega’s van ‘control’ en de ‘herstructurering’ bieden zeker weerstand – ze kunnen vaak niet anders in deze eerste fase van verandering – maar nu kan het wel lukken, die verandering.

Wouter Bronsgeest, duo-voorzitter KNVI