* Discussie - Discussiëren met andere leden over iets in deze nieuwsbrief? Dat kan hier op Discord. Vragen stellen aan andere KNVI-leden? Hier op Discord. Nog geen KNVI Discord-account? Meld je aan via deze link en gebruik er je eigen naam ('Voornaam Achternaam' in 'Bijnaam', via instellingen -> Profielen, Serverprofielen, Bijnaam).
* Reageren op deze nieuwsbrief? Stuur me een email, of reageer in '#actueel' op Discord.
- Ron Onrust, samensteller IT-Infra Nieuwsbrief 

Vorige week werden gebruikers van het Unix-printsysteem CUPS al gewaarschuwd; waar CUPS is ingeschakeld, is het systeem kwetsbaar voor een hack, een hack die bovendien op afstand kan worden uitgevoerd. Toen nog dacht men dat dat om een relatief klein percentage van alle Linux-systemen op het internet zou gaan, maar inmiddels waarschuwt Akamai ervoor dat het lek in de CUPS-software ook kan worden misbruikt voor een DDoS-aanval. En het Akamai Security Intelligence and Response Team (SIRT) zegt dat meer dan 198.000 apparaten op het internet kwetsbaar voor CUPS zijn, en dat ongeveer 34 procent, circa 58.000 daarvan zou kunnen worden misbruikt voor die DDoS-aanval. Misbruik zou bovendien met beperkte middelen mogelijk zijn, wat de drempel voor hackers verlaagt.

Volgens de sectie 'Mass Data Storage' van de nieuwe 'IEEE International Roadmap for Devices and Systems' (IRDS) worden er in 2028 harde schijven met een capaciteit van 60 TB gemaakt. Als dat klopt, dan moet de HDD-opslagcapaciteit in vier jaar verdubbelen, en dat is al een tijdje niet gebeurd. IEEE gelooft ook dat de verkoop van HDD-eenheden zal toenemen. Met name de komst van Heat-Assisted Magnetic Recording (HAMR), Seagate's implementatie van Energy-Assisted Magnetic Recording (EAMR) in 2024 speelt een cruciale rol in de toename van HDD-capaciteit. IEEE verwacht dat HDD's in 2025 naar 40 TB springen en in 2028 naar 60 TB, waarmee de huidige capaciteit van 30 TB in 2024 wordt verdubbeld. Volgens IEEE zit er in 2037 zo'n 100 TB aan opslagruimte in een harddisk. Daarvoor moeten de HDD-fabrikanten de oppervlaktedichtheid gestaag verhogen, en daarvoor moeten er weer nieuwe media, magnetische films en geheel nieuwe schrijf- en leeskoppen komen.

Een Amerikaanse rechter heeft maandag een permanent bevel uitgevaardigd dat Google dwingt toe te staan dat alternatieven voor de Google Play Store kunnen worden gedownload op Android-telefoons. Google mag ook geen betalingen doen of inkomsten delen met bedrijven in ruil ervoor om niet te concurreren met de app store van Google. Dit is nu de belangrijkste uitkomst van de antitrustzaak van Epic Games tegen Google, die in 2020 van start ging. Voor ontwikkelaars kan dit betekenen dat ze meer inkomen uit apps kunnen verdienen, doordat ze minder hoeven af te dragen aan Google. Google zegt in een blogpost dat het de rechtbank zal vragen om de aanstaande wijzigingen aan te houden en dat Google in beroep zal gaan. (Afbeelding: Copilot / Designer)

Als onderdeel van verdergaand onderzoek heeft Meta 'Movie Gen' gemaakt, het nieuwste model voor het maken van video's met AI. Movie Gen kan realistische video's produceren inclusief de muziek en geluidseffecten, met 16 fps of 24 fps bij 1080p. Het model kan ook gepersonaliseerde video's genereren aan de hand van een foto die je uploadt, en kan video's bewerken met behulp van eenvoudige tekstopdrachten. Voor alle duidelijkheid; vooralsnog is Movie Gen in een onderzoeksstadium, dus niet iets wat kan worden vrijgegeven voor het grote publiek. Er is ook nog geen ondersteuning voor gesynchroniseerde spraak "vanwege onze ontwerpkeuzes", aldus het Movie Gen-team.
Het is aan te raden om even te gaan kijken wat er allemaal al mogelijk is. Indrukwekkend en beangstigend tegelijk. -RO

Jarenlang leek Google redelijk onoverwinnelijk de advertentiemarkt te domineren, maar nu wordt er geknaagd aan het fundament, met name door de opkomst van kunstmatige intelligentie en sociale video. TikTok geeft merken sinds kort ook de mogelijkheid om advertenties af te stemmen op zoekopdrachten van gebruikers, een directe uitdaging voor Google's kernactiviteiten. Perplexity, een AI-zoekstartup gesteund door Jeff Bezos, wil later deze maand advertenties introduceren onder de door AI gegenereerde antwoorden. Tot nu toe verdiende het voornamelijk inkomsten uit een abonnementsaanbod van 20 dollar per maand dat toegang biedt tot krachtigere AI-technologie. Amazon.com heeft ook een deel van de uitgaven voor zoekadvertenties overgenomen. Veel consumenten beginnen productzoekopdrachten op het e-commerceplatform. Volgens het onderzoeksbureau eMarketer daalt het marktaandeel van Google in Amerika voor zoekadvertenties volgend jaar voor het eerst in meer dan tien jaar onder de 50 procent. Dit jaar heeft Amazon naar verwachting 22,3 procent van de markt in handen, dat is een groei van 17,6 procent, vergeleken met het aandeel van Google van 50,5 procent en een groei van 7,6 procent.

Opnieuw wordt Meta teruggefloten door de Europese Unie; het hooggerechtshof in de EU zegt dat er beperkingen zitten aan hoe lang Meta en andere sociale medianetwerken de informatie van mensen mogen gebruiken voor gerichte advertenties. De uitspraak verwijst naar de bewaarrichtlijnen van AVG uit 2018. De EU ligt breed overhoop met bedrijven als Meta, maar ook met andere grote technologiebedrijven als Apple en Google, over het gebruik van persoonlijke gegevens in relatie tot de Digital Markets Act. 

Duizenden Linux-machines zijn sinds 2021 geïnfecteerd door een malware-soort die opvalt omdat hij zich heel goed kan verstoppen, omdat hij zich via een onwaarschijnlijk groot aantal misconfiguraties (20.000!) kan installeren, en omdat hij een fors aantal kwaadaardige activiteiten kan activeren. De onderzoekers noemen de malware Perfctl, de naam van een kwaadaardig onderdeel dat cryptocurrency mined. Soms wordt het ontdekt, maar je komt er als beheerder ook nog eens erg lastig vanaf, omdat het na een herstart gewoon weer opdoemt. Daarvoor heeft het zichzelf op diverse manieren met kopieën in het systeem genesteld. (ars technica)
https://arstechnica.com/security/2024/10/persistent-stealthy-linux-malware-has-infected-thousands-since-2021/

Google ontwikkelt een versie van Chrome voor Android die browserextensies ondersteunt. Het bedrijf experimenteert specifiek met 'desktop'-builds van Chrome voor Android. Deze desktop-builds zijn bedoeld voor Chromebooks, aangezien ze overstappen op meer onderdelen van Android, maar mogelijk kunnen mobiele apparaten daar ook van profiteren. (Android Authority)
https://www.androidauthority.com/desktop-chrome-android-extensions-3488455/

De statistieken van Lansweeper laten zien dat de laatste tijd de migratie van Windows 10 naar Windows 11 goed op stoom komt. Het marktaandeel van Windows 11 loopt steeds sneller op, ten koste van Windows 10. (The Register)
https://www.theregister.com/2024/10/07/enterprise_windows_11_upgrade/

Test van de visuele capaciteiten van Llama 3, het AI-model dat kan 'zien'. Sommige testresultaten zijn vrij bevredigend, andere teleurstellend. Het artikel laat ook zien hoe je je systeem moet installeren zodat je zelf deze tests kunt uitvoeren. (The Register)
https://www.theregister.com/2024/10/06/meta_llama_vision_brain/

Apple heeft nieuwe patches uitgebracht voor iOS en iPadOS, in de vorm van iOS 18.0.1 en iPadOS 18.0.1. Dankzij de update kunnen ook gebruikers met een M4-iPad upgraden naar iOS 18, nadat de eerste versie werd teruggetrokken omdat sommige apparaten er compleet op vastliepen. De patch iOS 18.0.1 lost opnameproblemen op met alle iPhone 16-modellen in Messages. De microfoon van de iPhone begon voorheen al een paar seconden te vroeg met opnemen. De patch lost ook een probleem op waarbij de VoiceOver-functie een opgeslagen wachtwoord hardop kon voorlezen.
Er verscheen ook een update voor macOS 15 Sequoia die compatibiliteitsproblemen met beveiligingssoftware van derden verhelpt. Deze problemen kwamen aan het licht na het verschijnen van macOS 15 in september. MacOS 15.0.1 moet de problemen oplossen.

Medio september kwam Google met 'Audio Overview', een functie van NotebookLM. Met die functie kun je van de documenten in NotebookLM een podcast laten genereren, en die podcasts gaan online verrassend opeens viraal. Dat komt omdat de podcasts opvallend levensecht zijn, het lijkt echt te gaan om een dialoog tussen twee mensen, die elkaar soms aanvullen en in de rede vallen, maar ook omdat het resultaat soms zo bizar is. Zo was iemand in staat om een podcast te genereren waarin de gesprekspartners het er over hebben dat zij blijken geen echte mensen te zijn, en is er een podcast die wordt volgepraat aan de hand van louter de woorden 'fart' en 'poop'. (MIT Technology Review)
https://www.technologyreview.com/2024/10/03/1104978/people-are-using-google-study-software-to-make-ai-podcasts-and-theyre-weird-and-amazing/
De links naar de hilarische voorbeelden kun je hier bij Slashdot vinden. -RO

Het zal nog even duren voordat de mens in staat is om een computer te maken die net zoveel rekenkracht heeft en net zo klein is als het brein van een vlieg. Wetenschappers hebben nu voor het eerst alle 130.000 cellen en de 50 miljoen verbindingen van het vliegenbrein in kaart gebracht, samen met hun functie. Het is de meest gedetailleerde analyse van het brein van een volwassen dier die ooit is geproduceerd. Een vooraanstaand hersenspecialist beschreef de doorbraak als een "enorme sprong" in het begrip van ons eigen brein. (BBC)
https://www.bbc.com/news/articles/c0lw0nxw71po

Yeo Kheng Meng wilde een MS-DOS pc bouwen, en dan denk je al snel aan een pc uit de jaren negentig, maar hij deed het met een moderne pc. Het lukte hem om MS-DOS 6.22 aan de praat te krijgen op een systeem met een Ryzen 5 7600 en GeForce 4060 Ti, maar wel met een floppy drive, optische drive, Sound Blaster-kaart, seriële, parallelle en PS/2-poorten. Je kunt er games als Doom en Planet X3 op spelen, maar niet Descent, want dat draait er onspeelbaar snel op. Het uiteindelijke doel is om er moderne games als Cyberpunk 2077 en Flight Simulator 2020 mee te kunnen spelen. (YeoKhengMeng.com)
https://yeokhengmeng.com/2024/10/modern-pc-vintage-twist/