Column: Rijker?
Door alle toestanden in de wereld worden de rijken steeds rijker. Dat was al zo tijdens de lockdowns en het rondwaren van het C-virus. En dat is nu helemaal met de situatie in de Oekraïne. Tech, farma, wapens, media: alles met de prefix (van een beetje) ‘big’, groeit groter. Deze trend is al langer zichtbaar, en sinds 2018 in ieder geval regelmatig in het nieuws door sprekers en schrijvers als Robert Kiyosaki en de Franse econoom Thomas Piketty.
In het kader van de Sustainable Development Goals (SDG’s) is de verdeling van rijkdom een belangrijk thema voor veel organisaties. De vraag is natuurlijk op welke manier deze rijkdom dan ingezet wordt. In de serie ‘Love, Death & Robots’ treden drie robotjes op (Three Robots: Exit Strategies) die de aarde bezoeken om van te leren – nadat de mensheid zichzelf heeft uitgeroeid. Een fantastische weergave van een mogelijke scenario voor ons allen. Spoiler alert: Geen gratis energie, voedsel en drinkwater zoals nu al bijna binnen ons handbereik. Alleen de aller-aller-rijksten hebben wellicht een kans gehad… Nog steeds denk ik dan aan het WEF-optreden van Rutger Bregman, waar hij de aller-allerrijksten voorstelde om gewoon hun belastingen te betalen – dan zou de wereld er al een stukje beter uitzien.
Het delen van rijkdom is wellicht ook een mindset. Denk bijvoorbeeld aan het spel Monopoly. Als je de ‘beste’ straten hebt, weet je dat je uiteindelijk je medespelers tot armoede zult brengen. Een heerlijk gevoel, toch? Wat wel jammer is, dat Monopoly slechts één kant van de medaille laat zien. Het oorspronkelijke spel had namelijk twee kanten. De bedenker van het spel ‘the landlord’s game’ in 1902, Elizabeth Magie, ontwikkelde twee sets van regels. Prosperity en Monopoly. Bij ‘prosperity’ won iedereen als minimaal iedereen zijn bezit had kunnen verdubbelen. Zo hoopte Elizabeth zichtbaar en voelbaar te maken voor spelers hoe het is om wel of niet samen te bouwen aan de samenleving. Het zal geen verrassing zijn dat er één set regels overbleef bij de commerciële uitgaven van het spel, en de bedenkster vergeten werd bij aanbevelingen en royalty’s.
Gelukkig…. Hebben we onze informatiebronnen, en zijn er altijd mensen die blijven zoeken naar hoe het ècht zit. En wat er allemaal nog meer (technisch) mogelijk is. Ondanks een overkill aan beschikbare informatie. Elizabeth is –een beetje- in ere hersteld door de zoektocht in de archieven door Ralph Anspach begin jaren ’70. Wellicht dat die veelheid aan gegevens, het openen van informatiebronnen, het naar buiten komen van informatie dus ergens goed voor is: om bijvoorbeeld alles met de prefix ‘big’ in ieder geval goed te onderzoeken, en daarna een beetje terug te duwen. En om te zoeken naar meer Elizabeth Magies. Zodat we straks niet in het scenario van de drie robotjes terecht komen…
Wouter Bronsgeest, duo-voorzitter KNVI
Dit blog verscheen ook in IP, nummer 5-2022.
Over de auteur
